Veloma!

Mijn laatste blog aan bood van de Africa Mercy hier in Madagascar. Het voelt onwerkelijk als ik bedenk dat ik alweer bijna naar huis ga. Over kleine twee weken ben ik weer in Nederland en ben ik ruim vier maanden weg geweest. Het is voorbij gevlogen…! Helaas maar waar voor mij, ik moet zeggen; Veloma. Oftewel, tot ziens – want ik denk vast en zeker dat dit niet de laatste keer voor mij aan boord is…

De laatste weken heb ik een heel aantal diensten op afdeling D gewerkt. Dit is de Max. Facs. (maxillofacial) afdeling. Oftewel, de afdeling met aangezichtschirurgie. Aandoeningen aan het hoofd, nek, gezicht, kaak en in de mond. Deze afdeling heeft tevens twee IC-bedden. Ik vond het heerlijk, fijn veel infusen – toeters en bellen en ik kon weer even echt de verpleegkundige uithangen.

De soort operaties die deze patiënten hebben gehad, zijn o.a. gespleten lip (enkel of dubbel), gespleten gehemelte, zwellingen (tumoren) aan de kaak of een operatie ten gevolge van noma (ernstige ondervoeding waardoor geen weerstand – bacterie steekt de kop op en vreet gewoon letterlijk je hele wang weg en kijk je tegen de kaak aan. Voor het laatst in Europa geconstateerd in de concentratiekampen in de tweede wereldoorlog). De tumoren aan de kaak worden in zijn geheel verwijderd en soms kan de kaak niet gespaard worden. Er wordt dan een metalen plaat geplaatst, en zodra dat meer helende is wordt deze metalen plaat vervangen door bot vanuit je heup of rib. De meeste van al deze patiënten op deze afdeling hebben meerdere operaties.

Door ondervoeding van ouders worden kinderen geboren met dubbele gespleten lippen en gehemelten. Eerst wordt de lip geopereerd, nadien het gehemelte. Meerdere geboorte afwijkingen hebben te maken met de slechte en eentonige maaltijden die hier in de Madagascar gegeten worden en weergeeft helaas ook op deze manier de armoede hier.

Graag wil ik jullie kennis laten maken met Haingo, zij is een Max.facs. patientje die ook tevens in het “infant feeding program” heeft gezeten. Begin September, afgelopen jaar. Het sceeningsteam is aan de andere kant van het land. De wegen zijn hier in Madagascar erg slecht en per auto zou het dan ook maar zo minstens 3 a 4 dagen kunnen duren. Afgelopen twee jaar heeft de screening hier hulp gekregen van de MAF (http://www.MAF.nl). Waarschijnlijk bij velen bekend, maar deze organisatie helpt o.a. organisaties d.m.v. vliegvervoer aan te bieden om medische hulp te kunnen bieden op de meest afgelegen en onbereikbare plekken in heel Afrika! Op deze screeningsdagen worden mensen gescreend die zelf niet in de gelegenheid zijn om naar het schip te komen vanwege onbegaanbare wegen, of gewoonweg geen geld voor vervoer.

Hier word ook Haingo gezien. Een klein meisje, een baby’tje van 6.5 maand oud. Een dubbele gespleten lip en een gespleten gehemelte. Wanneer het screeningsteam het meisje te zien krijgen, zien ze een klein gezichtje tussen veel dekens uit komen. Maar het zag er allemaal wel heel klein uit… Toen ze de dekens weg haalden schrokken ze enorm! Een baby’tje van 6.5 maand, erg ondervoed met een gewicht van 2.2 kg. Om letterlijk een leven te redden moest Haingo direct mee naar het schip, i.p.v. een later gepland tijdstip – want dat zou ze maar zo niet kunnen halen.

Per uitzondering is moeders die dag en nacht bij het screeningsteam gebleven – heeft ze via via haar familie op de hoogte gesteld dat ze niet meer terug kwam voorlopig, maar dat ze mee naar het schip ging voor maanden. De volgende dag, mee in het vliegtuig – op weg naar het onbekende…

Eenmaal aangekomen bij het schip wordt Haingo gelijk opgenomen. Normaal gesproken gaan patiënten eerst naar het HOPE center en verblijven daar tot de daadwerkelijk OK datum. Haingo niet, zij moest extra zorg krijgen. Doordat ze een dubbele gespleten lip en een gespleten gehemelte heeft, kon zij niet voldoen aan de zuigkracht die nodig is om de borstvoeding te drinken. Daarnaast sijpelt ook nog eens weer wat weg uit haar mond. Helaas is Haingo niet de enigste, en vandaar dat Mercy Ships ook een Infant Feeding Program heeft. Veel kinderen met of zonder gespleten lip en gehemelte zijn ondervoed en worden hier aan boord extra eiwitrijk gevoed. Een diëtiste is dan ook hier aan boord hard nodig!

Haingo werd bij gevoed op de afdeling, moeder kreeg instructies daar en na een kleine periode aan boord konden ze dan naar het HOPE center om verder aan te sterken. Eerst bij voeden, groeien en een lekkere dikke baby worden en dan is pas de operatie mogelijk. Dus de meeste moeders weten ook, mijn kind moet flink groeien – anders geen operatie. Een kind moet “wat meer weefsel” bij zich hebben wat gebruikt moet worden voor de gespleten gehemelte en lip. Gevolg is dus dat moeders na een paar maand trots met een hele dikke (en ook nog een zacht en zo mooi donker van huidskleur..) baby aan komen zetten – te mooi!

En zo ook Haingo, ze groeide en groeide, kwam regelmatig vanuit het HOPE center naar het schip voor afspraken met de diëtsiste, totdat ze voldoende aangesterkt was voor haar eerste operatie – haar gespleten lip. Op het moment van schrijven is dit volledig genezen en is ze onlangs geopereerd aan haar gespleten gehemelte waar ze nu van herstelt in het HOPE center. Kun je je voorstellen hoelang moeder van huis weg is..? Af en toe een telefoontje misschien en dat is het…

Haingo, bij moment van screening 6.5 maand oud en ze woog maar 2.2 kg. Het moment van opereren, 4 maand later woog ze maar liefst 7.2 kg! Lieve Haingo, wat ben je mooi, wat ben je gezond en wat zul je nu goed kunnen echt eten en drinken. Dankbaar mogen we hierover zeggen dat Mercy Ships een leven heeft gered..

Goed, de MAF helpt het screeningsteam om te komen op de meest uiteengelegen gebieden, maar ja – de patiënten moeten daar uiteindelijk ook vandaan komen en weer terug. De MAF maakt dit mogelijk! Patiënten krijgen gratis vluchten retour. Dus patiënten ophalen van het vliegveld, Ria (die verpleegkundige met wie ik ook Paulinah heb weggebracht) werkt in het screeningsteam en ging daar naar toe. Of ik gezellig even mee wilde?! Ja natuurlijk wil ik dat! Hoe geweldig is het om een groep patiënten op te halen die voor het eerst ver buiten hun dorp komen, laat staan een oceaan hebben gezien en niet weten wat een schip nou precies is. En traplopen, ook iets heel bijzonders. Goed, boven op de auto zitten (doe je in NL ook niet dagelijks)in het zonnetje wachten op patiënten met gespleten lippen en gehemeltes. Eenmaal geland lopen ze verdwaasd over het vliegveld, stappen ze verdwaasd in de auto zitten ze met open mond te kijken naar de drukte in de havenstad. Een paar maken een telefoontje naar huis en via onze vertaler hoor ik dat ze naar familie bellen om te zeggen dat ze nog leven :)! We rijden langs het schip om ze te laten zien dat het schip echt bestaat en brengen ze dan naar het HOPE center waar ze zullen verblijven tot hun opname aan boord. Onvergetelijk en goud waard om die verlegen, blije maar ook verbaasde gezichten te zien!

Naast dokters, verpleegkundigen, diëtisten en ga nog maar even heeeeeeel lang door hebben we ook een groep tandartsen en tandartsassistenten. Zij werken dagelijks in de kliniek, die in hetzelfde gebouw zit als de OBF clinic (voor de VVF-dames) en de HOPE center. 4 tandartsten, 8 stoelen. Dus heen en weer tussen twee stoelen met bij elke stoel een tandarts-assistent. Oftewel, ruim 50 patiënten op een dag! En dan hebben we het niet over simpele controles, maar veel kiezen en tanden trekken..!

Twee keer in de week is er een screening en staan mensen in lange rijen al vanaf ongeveer 05.00 uur ’s ochtends te wachten. De screening is rond 08.30, dus een paar uur in de dan al brandende zon staan met kinderen, baby’s of als oudere zijnde hoort er dan heel gewoon bij. Als Mercy Shipper kun je je inschrijven om te helpen bij de screening, dus ja – ik mag ook graag een keer mee. Eenmaal aangekomen zie ik lange rijen staan, precies me ook al was verteld. Geduldig staat iedereen te wachten – maar dan hebben we het over ongeveer 400 mensen? En we kunnen er maar ongeveer 50 per dag helpen… Kun je nagaan hoeveel nee we moeten verkopen. Goed, leidinggevende van de tandartsen doet de screening en loopt kriskras door de rijen om eventjes bij de mensen in de mond te kijken. Dit doet ze bewust, anders gaan er mensen heel vroeg staan en verkopen hun plekken. Helaas is het niet anders, en het kan dan maar zo dat je er al voor de 4e keer er staat. Goed, helemaal gelukkig krijgen mensen een kaartje of een armbandje (die niet af kan zonder door te knippen, anders wordt deze ook weer doorverkocht…) en krijgen ze een behandeling. Als je de laatste die dag bent, dan heb je gewoon dikke pech en moet je op ongeveer 49 andere behandelingen wachten – heel de dag… Moet je ons eens horen als het spreekuur bij de dokter of tandarts eens 10-20 minuten uitloopt!! In de wachttijd wordt gebruik gemaakt van een soort educatie. Hoe poets je je tanden, waar moet je op letten en hoe houdt je je gebit gezond. De mensen hier in mada zijn erg dol op zoet. Bij een klein kopje koffie in de stad krijg je er al twee (grote) zakjes suiker bij, en bij mijn vraag of dit gebruikelijk is schiet de bediening in de lach en zegt dat er genoeg mensen zijn die er nog een derde zakje bij vragen…! Dus ja, waar komt o.a. het slechte gebit vandaan..? En dan zijn dit alleen nog maar patiënten vanuit de omgeving Tamatave – de havenstad! Na twee jaar gaan we bijna weg, en nog steeds wekelijks lange rijen mensen..!

Geen bericht is goed bericht, we liggen dus nog steeds op onze plek en dat betekend dat de cycloon geen gevaar meer voor ons vormt en we dan ook niet meer op code oranje zitten. Dankbaar en blij zijn we dat we door kunnen gaan met het werk wat we hier aan het doen zijn. Deze week en volgende week zijn de laatste twee weken van opereren. Geen grote operaties doen we meer, want die kunnen we niet meer zo lang opvolgen. Veel algemene chirurgie (denk aan lipomen – klein voor hier, groot voor “thuis in NL”, liesbreuken, borstamputaties bij dames die jaren rond lopen met een borst zo groot als een voetbal) en max.facs (gespleten lippen en gehemeltes).

Om mij heen merk ik dat er langzaam afgebouwd wordt, afscheid genomen wordt, officiële afscheidsrecepties gehouden wordt voor lokale partners en dat er nog gauw op de zondagavond lokale mensen worden uitgenodigd die aan boord mogen komen eten. Begin juli hoopt het schip weg te varen en dan moeten alle patiënten (er zitten nu nog ruim 200 mensen in het HOPE Center – wel inclusief de caregivers, papa’s / mama’s) naar huis. Dan moeten de wonden genezen zijn en de fysiotherapie voldoende geïnstrueerd zodat ze zelf verder kunnen. De tandartsen kliniek moet worden opgeruimd, al de stapelbedden, matrassen en verder materiaal uit het HOPE center moeten in de container.

De OBF clinic die we hier gestart zijn blijft bestaan en gaat onder de handen vallen van de organisatie “Freedom For Fistula”. Afgelopen jaar zijn er chirurgen aan boord getraind en 8 verpleegkundigen hebben hier aan boord meegewerkt en de opleiding afgerond. Eén iemand van Mercy Ships heeft besloten om hier te blijven en in de clinic te gaan werken. Zij kan het op deze manier opvolgen en verder instrueren, want het blijft altijd een spannend dingetje om in Afrika iets op te starten en dan weg te gaan – de vraag is in hoeverre het draaiende wordt gehouden zoals in eerste instantie bedoeld is.

In de foto’s bij deze blog zitten ook nog wat foto’s van Mercy Ministries, op bezoek bij de dovenschool en in het lokale bejaardentehuis.

Ik ben ondertussen de dagen helaas aan het aftellen. Natuurlijk vindt ik het fijn om naar huis te gaan, iedereen te zien en te knuffelen – maar het is zo lastig om dit hier achter te laten. Gelukkig gaat het schip hier bijna weg en nemen heel veel mensen afscheid, de patiënten gaan naar huis en alles wordt ingepakt – dus dat maakt het wel makkelijker. Ik heb het enorm naar mijn zin gehad, en nog steeds geen 1 seconde spijt gehad van mijn beslissing om hier te zijn voor een aantal maanden.

Het internationale leven, nachtdienst draaien met een lief donker baby’tje op schoot die helemaal verknocht is aan zijn simpele ballon, een armbandje knopen en weg geven en zien dat deze ruim een later nog gedragen wordt, jongen die o zo stoer zijn maar wel graag nagellak op willen, VVF dames die samen zingend door de gang wandelen, mannen die dankbaar naar je knikken en graag een spelletje met je doen (Love Jenga en ligretto!), een chirurg die zijn patiëntje op zijn vrije zondagmiddag mee naar buiten neemt om op de dock (naast het schip) te gaan voetballen, een andere jongen die hier aan boord woont graag dit voetbal spel mee speelt en de patiënt zijn voetbalshirt geeft, een dagwerker midden in de nacht wakker maken die onder een bed licht te dutten omdat ik er echt helemaal niets van begrijp wat een patiënt mij probeert te vertellen, het schip van binnen op twee plekken compleet oranje decoreren omdat wij Nederlanders koningsdag willen vieren, mijn cabine delen met verschillende mensen wereldwijd, dansfeestjes met Afrikanen op deck 7 buiten, ondertussen mijn 4e stapelbedmaatje hebben, spulletjes aan elkaar uitdelen die je toch niet meer nodig hebt, kleren aan elkaar uitlenen of stiekem een patiënt in de handen drukken, na een dagdienst ’s avonds nog even naar je afdeling lopen (1 minuutje) om eventjes te kijken hoe het met je patiënten gaat na de operatie, met een groep Nederlandse dames een vrijgezellenfeestje vieren in een bungalow voor een nachtje, alleen denken te ontbijten omdat je even geen bekenden ziet waar je bij aan kunt schuiven en 10 minuten later heb je 5 mensen om je heen zitten…     Sorry, ik zou nog wel zo even door kunnen gaan! Het is onvergetelijk om een klein gewaardeerd deel te zijn in deze giga internationale vrijwilligersorganisatie waarbij we samen werken voor hetzelfde doel; nee – geen geld verdienen, maar de allerarmsten een toekomst bieden waarbij ze kunnen eten, spelen, naar school kunnen lopen, of hun werkzaamheden weer beter verrichten.

Dank jullie wel voor jullie support, kaarten, gebeden en enthousiaste reacties en berichtjes! M’n wand in mijn cabine is heerlijk opgevrolijkt dankzij jullie :)

Tot in Nederland, vanaf maandag 23 mei ben ik weer van de partij!

Veloma!

Ps; in mijn vorige blog ben ik vergeten het filmpje te plaatsen die ik gemaakt heb toen we eindelijk aankwamen bij Paulinah’s huis. Ondertussen staat deze bij de video’s – voor de liefhebbers :)

En uiteraard zijn er weer foto’s en video’s geplaatst!